۱. فلسفه و منشأ شکل‌گیری: شرق معنوی در برابر غرب تمرین‌محور
یوگا، ریشه‌ای چند هزار ساله در فرهنگ هند دارد و بخشی از یک نظام فلسفی و روحانی است که هدف نهایی آن رسیدن به اتحاد ذهن، بدن و روح است. حرکات بدنی (آساناها) تنها بخشی از یوگا هستند و جنبه‌های دیگری مانند تنفس (پرانایاما)، مراقبه، و حتی اصول اخلاقی (یاما و نیاما) نیز در آن نقش دارند. در مقابل، پیلاتس حدود یک قرن پیش توسط "ژوزف پیلاتس" در آلمان پایه‌گذاری شد و هدف آن بهبود وضعیت بدن، تقویت عضلات مرکزی (core) و بازیابی توان حرکتی در افراد (به‌ویژه مجروحان جنگ) بود. پیلاتس برخلاف یوگا، بیشتر از جنبه‌ی تمرینی و فیزیولوژیکی به بدن نگاه می‌کند و ریشه‌ی عرفانی یا دینی ندارد. بنابراین، یوگا ترکیبی از حرکت، تفکر و تمرکز درونی است؛ در حالی که پیلاتس تمرینی ساختاریافته برای قدرت، تعادل و اصلاح فرم بدن محسوب می‌شود.

۲. تمرکز اصلی بدنی: تقویت هسته در پیلاتس، تعادل انرژی در یوگا
در پیلاتس تمرکز اصلی بر تقویت عضلات مرکزی بدن است: عضلات شکم، کمر، لگن و کف لگن. این عضلات پایه‌ی پایداری حرکتی و کنترل بدن هستند. تمرینات پیلاتس به‌صورت آهسته، دقیق و با کنترل کامل انجام می‌شوند تا ارتباط مغز و عضله به حداکثر برسد. اما در یوگا، تمرکز روی ایجاد تعادل انرژی در بدن از طریق وضعیت‌های بدنی خاص (آساناها)، تنفس هماهنگ و افزایش انعطاف‌پذیری است. یوگا وضعیت‌های متنوعی دارد که هم بر کشش عضلات تأکید دارند و هم بر تعادل، تمرکز ذهنی و تنفس عمیق. در حالی که پیلاتس روی عضله‌سازی ملایم و استقامت تمرکز دارد، یوگا بیشتر به هم‌راستایی بدن و ذهن توجه دارد.

۳. نحوه‌ی تنفس و کاربرد آن در تمرینات
یکی از تفاوت‌های قابل‌توجه بین این دو سیستم تمرینی، شیوه‌ی تنفس است. در یوگا، تنفس معمولاً از طریق بینی انجام می‌شود و با حرکات هماهنگ است. تکنیک‌های خاصی مانند تنفس پرانایاما، نادی شودانا یا تنفس آتش برای اهداف مختلفی همچون آرامش، انرژی‌زایی یا پاکسازی ذهن به‌کار می‌روند. در پیلاتس، تنفس از طریق بینی به داخل کشیده می‌شود و از دهان بیرون داده می‌شود و بیشتر برای فعال‌سازی عضلات شکم و تثبیت مرکز بدن به‌کار می‌رود. تمرین‌کننده پیلاتس در حین انقباض، بازدم می‌کند و این تنفس ساختاریافته برای هماهنگی بیشتر بدن و ذهن طراحی شده است، نه الزاماً برای آرام‌سازی یا تمرکز معنوی.

۴. ابزار و محیط تمرین: سادگی یوگا در برابر تنوع پیلاتس
یوگا معمولاً روی مت انجام می‌شود و نیاز چندانی به وسایل خاص ندارد؛ شاید فقط یک مت، بلوک یا بند برای کمک به انجام بهتر برخی وضعیت‌ها. این سادگی باعث شده یوگا به‌راحتی در خانه یا طبیعت هم قابل اجرا باشد. در مقابل، پیلاتس به دو صورت انجام می‌شود: پیلاتس روی مت و پیلاتس با دستگاه (مانند ریفورمر، کادیلاک، یا وانداچیر). دستگاه‌ها در پیلاتس برای ایجاد مقاومت یا پشتیبانی در حرکات به‌کار می‌روند و می‌توانند تمرینات را شدیدتر یا دقیق‌تر کنند. بنابراین، اگرچه پیلاتس روی مت شبیه به یوگاست، اما نسخه‌ی کامل آن به فضای خاص و ابزار نیاز دارد.

۵. تأثیرات روانی و جسمی: آرام‌سازی ذهن در یوگا، اصلاح پوسچر در پیلاتس
یوگا به‌دلیل ارتباط عمیقش با تمرینات ذهن‌آگاهی، مدیتیشن و تنفس، تأثیر زیادی بر کاهش استرس، اضطراب و افزایش آگاهی در لحظه دارد. یوگا ذهن را آرام و بدن را رها می‌کند. در مقابل، پیلاتس گرچه روی تمرکز هم تأکید دارد، اما تمرکز آن بیشتر روی دقت در حرکات و کنترل عضلانی است. از نظر فیزیکی، یوگا انعطاف‌پذیری، تعادل و هماهنگی عمومی بدن را افزایش می‌دهد، در حالی که پیلاتس به بهبود فرم بدن، افزایش استقامت عضلانی و تقویت عضلات مرکزی منجر می‌شود. افرادی که دچار ناهنجاری‌های اسکلتی یا دردهای مزمن کمر هستند، معمولاً از پیلاتس سود بیشتری می‌برند، در حالی که یوگا بیشتر برای آرامش ذهنی و حفظ تعادل ذهن و بدن توصیه می‌شود.